Không quá khi nói rằng công nghệ sơn tĩnh điện là một trong những công nghệ được ứng dụng nhiều nhất trong sản xuất công nghiệp trên quy mô toàn thế giới vì nhiều ưu điểm nổi bật của nó. Ở Việt Nam trong nhiều năm gần đây cũng đã có những đơn vị cung cấp dịch vụ gia công sơn tĩnh điện rất chuyên nghiệp và hiện đại, tạo nên một xu hướng rất được quan tâm. Vậy hãy cùng tìm hiểu tất tần tật về những ứng dụng của công nghệ này để lí giải sự thành công đó, cũng như đưa ra quyết định nắm bắt lấy nó ngay hôm nay.
Nguyên lý hoạt động của sơn tĩnh điện
Chúng ta đều biết rằng sơn là cách chúng ta phủ lên vật liệu, đồ dùng một lớp phủ để bảo vệ vật phẩm đó bền hơn, sử dụng được lâu dài hơn, cũng như tăng thêm tính thẩm mỹ cho vật dụng. Công nghệ sơn tĩnh điện vận hành trên những nguyên lý sau:
– Bột sơn tĩnh điện ở dạng bột mịn rắn (powder) là sự kết hợp giữa nhựa và bột màu được nghiền mịn.
– Quá trình sơn chính là tạo nên sự kết nối tĩnh điện giữa bề mặt vật liệu với các hạt sơn. Cụ thể là các hạt sơn sẽ được cung cấp điện tích dương, còn bề mặt vật liệu sẽ mang điện tích âm. Quá trình phun sơn khiến chúng kết nối lại với nhau một cách bền chặt tuyệt đối.
– Sau quá trình sơn phủ sẽ là quá trình sấy thành phẩm để biến lớp bột sơn trên bề mặt chảy ra tạo thành lớp sơn hoàn thiện cho sản phẩm.
Công nghệ sơn tĩnh điện ngày nay đã trải qua vài chục năm nghiên cứu phát triển để ngày càng hoàn thiện hơn nữa. Chính vì vậy mà nó ngày càng chứng minh được nhiều ưu điểm, nhất là ứng dụng trong công nghiệp. Những ưu điểm đó có thể kể đến như việc tạo ra một bề mặt sơn đều, đồng nhất, thẩm mỹ và có độ bền vượt trội; ngoài ra còn là sự tiết kiệm trong chi phí, trong thời gian sản xuất và tính an toàn.
Định mức sơn tĩnh điện
Một trong những ưu điểm đặc biệt của sơn tĩnh điện là khả năng hoạt động với một công suất triệt để, với khả năng sử dụng lên đến 99%, gần như không có thất thoát. Nhờ tính năng có thể tái sử dụng bột sơn còn rơi vãi ra xung quanh, với điều kiện bạn phải có hệ thống buồng sơn.
Các công ty nhà máy xí nghiệp nếu có nhu cầu sơn tĩnh điện cho sản phẩm của mình thì đã có những nhà cung cấp dịch vụ gia công sơn tĩnh điện rất chuyên nghiệp sẽ tính toán sẵn con số trên dựa trên hệ thống máy tính hiện đại, tiên tiến để mang ra con số chính xác nhất; còn với các khách hàng mua sơn tĩnh điện về sử dụng cho gia đình thì người bán sơn cũng sẽ tư vấn và tính toán 1 con số khá sát với thực tế.
Những kim loại có thể phun sơn tĩnh điện
Trước đây, công nghệ phun sơn tĩnh điện hầu như chỉ dùng trên các kim loại có khả năng dẫn điện để tạo được điện cực. Có thể kể đến như thép nhẹ, mạ kẽm, nhôm, thép không gỉ, thép mạ điện, hợp kim thép… Đây cũng là những vật dụng phổ biến nhất khi sử dụng công nghệ này, bởi vì tính phổ biến cao, kéo theo đó là các khoản chi phí liên quan trở nên tinh gọn, tiết kiệm hơn.
Tuy nhiên với sự phát triển của công nghệ và khoa học thì ngày nay sơn tĩnh điện cũng đã có thể ứng dụng trên cả các vật liệu như gỗ, thủy tinh… Tất nhiên để làm được như vậy cần sự ứng dụng của nhiều công nghệ, qua nhiều bước xử lý hiện đại ở tiêu chuẩn cao. Tuy nhiên không thể phủ nhận tính ứng dụng sơn tĩnh điện ngày càng cao, ngày càng nhiều ưu điểm và đang dần trở thành một xu hướng của tương lai.
Ứng dụng của sơn tĩnh điện trong công nghiệp
Ưu điểm và sự nổi trội của sơn tĩnh điện thì có thể kể đến rất nhiều.
Đầu tiên và nổi bật nhất chính là độ bền vượt trội. Sự gắn kết với bề mặt vật liệu dựa trên kết nối điện từ. Ngoài ra, quá trình sấy nóng còn biến lớp phủ bột sơn chảy ra, gắn kết với nhau thành một khối nhất quán, đồng bộ, phẳng mịn đẹp. Độ bền là tiêu chí vô cùng quan trọng trong quá trình sản xuất các vật phẩm ngày nay, bởi vì nó sẽ đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng lâu dài và bền vững cho các sản phẩm này. Ví dụ như các loại máy móc, thiết bị, cửa công nghiệp, xe cộ hoạt động ngoài trời sẽ rất cần chất lượng cao, độ phủ phải đạt tuyệt đối để bảo vệ chúng trước sự tác động của nắng, gió, mưa ẩm và rỉ sét.
Một điều đặc biệt với sơn tĩnh điện là chúng có khả năng chống trầy xước rất hiệu quả nên được ứng dụng cực kỳ nhiều trong việc sơn các sản phẩm hay chịu ngoại lực. Có thể kể đến như dock leveler, cầu dẫn hay cửa cuốn nan nhôm. Bởi vì các sản phẩm này đều liên tục bị tác động từ xe nâng dễ bị trầy xước nếu dùng phương pháp sơn dầu như trước đây. Chỉ có cách sơn tĩnh điện mới có thể đảm bảo không trầy xước, nhờ vậy mà độ bền có thể tăng lên đáng kể.
Tiếp theo là công nghệ sơn tĩnh điện tạo nên một lớp sơn đều và đồng nhất. Trên thực tế, chúng ta rất thường xuyên phải sơn những vật có hình khối phức tạp, khi sử dụng sơn dầu sẽ luôn bị lem nhem, lớp sơn sau chồng lên lớp sơn trước, có nơi thì lại không đều sơn vì quá trình sơn chưa kịp khô thì đã bị chảy lên vùng khác hoặc rơi rớt ra ngoài. Điều này sẽ không đảm bảo cả về thẩm mỹ cho sản phẩm và cả về chất lượng. Đối với các sản phẩm bằng tĩnh điện thì sẽ triệt tiêu hoàn toàn tình trạng này, bề mặt sơn luôn phẳng mịn và đồng nhất, không lem nhem.
Cuối cùng, sơn tĩnh điện mang đến khả năng sử dụng triệt để lên đến 99%, không gây thất thoát như sơn dầu bởi vì nó sử dụng kết nối bằng tĩnh điện, ngoài ra sau khi sử dụng còn có thể thu hồi để tái sử dụng. Sơn dầu sẽ gây ra thất thoát, rơi vãi nên dẫn đến 1 vấn đề rất đáng quan ngại là cần xây dựng một hệ thống để xử lý rác thải, tránh gây ô nhiễm môi trường.
Một số ngành nghề sử dụng sơn tĩnh điện
Với các ưu điểm đó, Sơn tĩnh điện nhanh chóng được rất nhiều công ty, nhiều sản phẩm ngành nghề ứng dụng trong sản xuất.
Ngành gia dụng
Ngành gia dụng là lĩnh vực đi đầu trong việc sử dụng sơn tĩnh điện vì rất nhiều các phụ tùng, linh kiện, vật dụng cần sử dụng tới sơn tĩnh điện. Tủ lạnh có tấm mặt bên và mặt trước, máy giặt có nắp và mặt trên, buồng cabin của máy điều hòa, mặt trống máy sấy, khoang lò vi sóng, khoang máy nước nóng… Phần lớn các lớp vỏ đồ gia dụng đều được sử dụng sơn tĩnh điện.
Ngành sản xuất ô tô
Ứng dụng quan trọng nhất của sơn tĩnh điện trong ngành xe hơi là lớp phủ bảo vệ thân xe của gần như tất cả các hãng xe lớn nhất trên thế giới. Các phụ tùng và linh kiện của các bộ phận khác trên xe cũng được phun sơn tĩnh điện như tay nắm cửa, tấm cản va chạm, mâm bánh xe, bộ tản nhiệt, và đồ nội thất của xe…
Ngành xây dựng và thiết bị công nghiệp
Trong ngành xây dựng thì các tiêu chuẩn chất lượng lại càng rõ ràng, trong đó có không ít những sản phẩm được quy định phải sử dụng sơn tĩnh điện để nâng cao chất lượng và đảm bảo độ bền lâu dài. Ví dụ như các loại sàn nâng thủy lực, bàn nâng, cầu dẫn xe nâng lên container… hoặc các loại cửa từ cửa gia dụng đến cửa công nghiệp; hoặc những cây đèn đường, hàng rào, lan can, cột biển báo…
Ngoài ra còn rất nhiều sản phẩm, ngành nghề lĩnh vực khác sử dụng đến sơn tĩnh điện mà không thể liệt kê hết ở đây. Nên có thể khẳng định rằng đây là một công nghệ ngày càng quan trọng và phổ biến.
Sơn tĩnh điện có độc hại không
Có 3 yếu tố để đánh giá sự độc hại của một loại sơn:
– Đầu tiên là sự độc hại của các sản phẩm sử dụng loại sơn đó. Đối với sơn dầu trước đây thì rất nguy hiểm vì chúng sử dụng nhiều dung môi gốc dầu, có thể tạo ra các loại khí độc hại khi tiếp xúc lâu ngày dù là qua sự tiếp xúc hay hít thở. Hơn nữa sơn dầu còn dễ cháy nổ nên mức độ an toàn phòng cháy chữa cháy cũng rất đáng quan ngại. Ngược lại thì sơn tĩnh điện lại an toàn tuyệt đối, mà không lo yếu tố này.
– Tiếp theo là sự độc hại của sơn với môi trường. Các loại sơn dầu sử dụng dung môi hóa chất dễ bay hơi khi chảy ra môi trường là vô cùng nguy hại, rất nhiều quốc gia (trong đó có Việt Nam) quy định rất rõ về việc xây dựng hệ thống xử lý chất thải với sơn dầu. Còn với sơn tĩnh điện tuy cũng có những tác hại nhất định nhưng ít nguy hiểm hơn. Đặc biệt là sơn tĩnh điện đạt hiệu suất sử dụng tới 99%, gần như không có thất thoát ra môi trường, không dùng hết có thể tái sử dụng nên tính hiệu quả và an toàn cho môi trường là rất cao. Bởi vì vốn dĩ phòng bệnh vẫn hơn là chữa bệnh, không xả thải sẽ luôn an toàn hơn là tìm cách để xử lý chất thải độc hại. Ngoài ra bạn còn tiết kiệm chi phí đầu tư hệ thống xử lý chất thải tốn kém, độn chi phí làm mất vị thế cạnh tranh trên thương trường
– Cuối cùng là sự độc hại của chính loại sơn đó. Thì về bản chất sơn tĩnh điện là các hạt nhựa, bột màu cùng một số phụ gia kích thước siêu siêu nhỏ. Đó là lí do chúng vẫn có thể gây hại khi chúng ta hít phải dù ít hay nhiều. Vậy nên dù an toàn hơn nhiều so với các loại sơn dầu thì vẫn cần bảo đảm an toàn khi sử dụng sơn tĩnh điện, với các trang thiết bị bảo hộ lao động và hệ thống làm việc hiện đại, chuyên nghiệp, đạt chuẩn.
Kết luận
Công nghệ sơn phun tĩnh điện tuy là một bước tiến công nghệ và rất được ưa chuộng, tuy nhiên để đầu tư cho chúng thì khá tốn kém về cả tiền bạc và công sức để vận hành. Đây là một điều thiệt thòi cho nhiều doanh nghiệp Việt Nam khi không thể đầu tư hệ thống, thiết bị và con người để sơn tĩnh điện cho các sản phẩm mình, khiến sản phẩm bị giảm giá trị và mất đi nhiều cơ hội cạnh tranh.
Thấu hiểu rõ vấn đề đó, Sài Gòn Nam Phát đã xây dựng và phát triển dịch vụ gia công phun sơn tĩnh điện cho các doanh nghiệp, nhà máy có nhu cầu với một mức giá cạnh tranh và quy trình dịch vụ chuyên nghiệp. Với hệ thống phun sơn tĩnh điện bán tự động hiện đại và nhanh chóng.
Sài Gòn Nam Phát có xuất phát điểm là công ty tự sản xuất và phân phối các sản phẩm xây dựng, công nghiệp phụ trợ như cửa công nghiệp, thiết bị nâng, hệ thống diệt côn trùng… Các sản phẩm của Sài Gòn Nam Phát không chỉ có thương hiệu ở thị trường Việt Nam, mà đã xuất khẩu đi các quốc gia có tiêu chuẩn cao nhất như Mỹ, Châu Âu, Úc… Đây chính là minh chứng cho chất lượng của toàn bộ hệ thống sản xuất của Sài Gòn Nam Phát nói chung và chất lượng của hệ thống phun sơn điện tử nói riêng luôn ở đẳng cấp cao nhất, cam kết mang lại dịch vụ gia công hoàn thiện, chuyên nghiệp và chất lượng cho doanh nghiệp của bạn.
